We veroorzaken nog steeds te veel afval met elkaar. Schaarse grondstoffen gaan hierdoor nodeloos verloren en het milieu raakt steeds verder vervuild. Hoe kunnen we kinderen mee laten denken over het onderwerp afval en hoe zorgen we ervoor dat niet alleen zij meer kennis opdoen over duurzaamheid en het belang van minder van afval, maar dat ook ouders, familie en buren worden bereikt? Ons antwoord is Pak@ Afval the Game!

In het kort

  • Jaarlijks duurzaamheidsproject
  • Komend schooljaar vieren we de 10e editie
  • Naar een advies van de commissie milieu
  • In opdracht van Irado en Gemeente Schiedam

Samen naar minder afval

Doordat huishoudens nog steeds te veel weggooien en te weinig recyclen en hergebruiken, groeit de afvalberg in Nederland veel te snel. Dit legt een grote druk op ons milieu. Bij het verbranden van het afval komen schadelijke stoffen vrij. De CO2 die vrijkomt draagt bij aan een te snelle klimaatverandering en tegelijkertijd gaan schaarse grondstoffen, zoals aardolie, onnodig verloren. Samen moeten we dus naar minder afval, maar dat vraagt van ons allemaal een aanzienlijke gedragsverandering. In 2016 vroegen de Gemeente Schiedam en Irado aan de kinderen van de commissie milieu om mee te denken over hoe jong en oud gemotiveerd kan worden om minder weg te gooien en meer afval te scheiden.

Jong geleerd is oud gedaan

Dat onderzoek begon met kennis opdoen. Want wat is er allemaal nodig om naar minder afval te gaan? Dus spraken de kinderen met professionals van de gemeente en Irado, het bedrijf van het afval ophaalt en verwerkt in Schiedam. Ze ontdekten dat minder afval vraagt om duurzame keuzes: zuiniger zijn op je spullen en niet te snel iets nieuws kopen, bewust aankopen doen, meer hergebruiken en je afval beter scheiden, zodat een groot deel alsnog kan worden gerecycled en niet onnodig wordt verbrand. Vooral dat scheiden en hergebruiken van afval kon nog flink worden verbeterd in Schiedam. De gemeente en Irado wilden daar graag meer aandacht voor vragen. Onder het motto ‘Jong geleerd is oud gedaan’ bedachten de kinderen een educatieve wedstrijd voor basisscholen. Daarmee wilden ze kinderen meer leren over het belang van afval scheiden en ze tegelijkertijd motiveren om samen met hun omgeving zoveel mogelijk afval gescheiden in te leveren. Daar moest een mooie prijs tegenover staan, want dat zou scholen, kinderen én hun familie enthousiast maken om tot het uiterste te gaan. Ondertussen zou iedereen ervaren dat het helemaal niet zoveel moeite kost om afval te scheiden.

Een blijvende gedragsverandering

Het idee van de adviescommissie bleek de basis te zijn van een succesformule. Na afloop van het de eerste Afval the Game-editie over plastic, nam de hoeveelheid ingezameld plastic in Schiedam flink toe. Om een zo duurzaam mogelijk resultaat te bereiken, vulden onze onderwijskundigen het idee van de kinderen aan met bewezen gedragsveranderingstechnieken uit wetenschappelijk onderzoek. We zorgden er bijvoorbeeld voor dat de wedstrijd een maand gespeeld werd, omdat die periode nodig is om een blijvende gedragsverandering teweeg te brengen. Om ervoor te zorgen dat het project leuk en uitdagend was voor kinderen van alle niveaus, ontwikkelden we een leskliko vol kant-en-klaar lesmateriaal dat de kinderen (en hun leerkrachten) stap voor stap door de wedstrijd leidde. Het wedstrijdelement zorgde er vervolgens voor dat kinderen de kennis met hun omgeving deelden om zo de beste resultaten te behalen. De kinderen werden zelf positieve rolmodellen. Wij zorgden er ondertussen voor dat alle tussenstanden, ervaringen en inspiratie werd gedeeld via een levendige socialmediacampagne waardoor het bereik van het project nog groter werd. Op deze manier droeg Afval the Game ook positief bij aan de gezamenlijke afvaldoelstelling van de gemeente en inwoners van de stad om de gemiddelde hoeveelheid restafval per Schiedammer in vier jaar flink te verminderen.

Nieuw: Pak@ Afval the Game

Inmiddels is Afval the Game een begrip in Schiedam. Het project blijft actueel omdat we elk jaar weer inspelen op huidige ontwikkelingen. Welk thema vraagt aandacht? Wat zijn de behoeften van Irado, de gemeente, de kinderen en de scholen? Ondertussen neemt de kennis over afval onder kinderen en andere inwoners toe. Ook dat nemen we ook mee. Waar de nadruk tijdens de eerste edities vooral nog lag op het gescheiden inzamelen van de verschilende afvalstromen, gaat het project inmiddels steeds meer over het voorkomen van afval en het maken van duurzame keuzes. En stond eerst vooral de wedstrijd centraal, nu is dat vooral het kennisdeel. Om ervoor te zorgen dat elke school uit het project kan halen waar ze behoefte aan heeft, hebben we het project dit afgelopen jaar omgeslagen tot Pak@ Afval the Game. In deze vorm biedt het lespakket scholen nog meer voordelen en maatwerk: alle succeselementen en kennis zit erin. Daarnaast heeft de leerkracht nu meer ruimte om zelf te bepalen wanneer hij of zij het project uitvoert en in hoeverre de klas meedoet aan het wedstrijdelement. Een ander pluspunt is dat Pak@ Afval the Game nu nog beter uitvoerbaar is in andere gemeenten. Samen naar minder afval!

Partners

  • Irado
  • Gemeente Schiedam